Palet 323, juni 2006
Annet Palmen

Kleurrijke schilderijen van Karin Hoogesteger

Haar schilderijen zijn groot, kleurrijk en kinderen spelen grotendeels de hoofdrol. Karin Hoogesteger (Emmeloord, 1973) richt zich pas sinds een aantal jaren volledig op de schilderkunst en heeft al een flink aantal exposities gehad. Dit keer is ze te zien in Amsterdam bij de Jaski Art Gallery van 3 t/m 18 juni 2006. Haar kinderen zijn vrolijk, overheersend en lijken in schone onschuld te zijn geschilderd. Niets is minder waar, kinderen zijn de boetedoeners voor de daden van de volwassenen.

Grote bonte doeken vullen haar atelier in Doetinchem, klaar voor de expositie in Amsterdam. Op het eerste oog zijn de schilderijen van Karin Hoogesteger vrolijk en uitbundig geschilderd met kinderen als middelpunt. Vrolijke rode jasjes, paarse bloemen, blauwe jurkjes alles doet argeloos aan. Wanneer je echter langer naar de schilderijen kijkt, kijken de kinderen terug. Je ziet inderdaad onschuldige en naïeve blikken, maar duidelijk vragende ogen. De kinderen lijken een dialoog aan te willen gaan met de toeschouwer. Ze roepen het gevoel op dat er iets niet klopt. Het is Hoogesteger’s persoonlijke hang terug naar haar jeugd in Twente, het is het verlangen naar de vrijheid die ze voelde als kind. De kinderen stellen indirect de vraag aan de toeschouwer “…en hoe zit dat met jou?”. De toeschouwer is immers ook een kind geweest.
Een schilderij begint Hoogesteger met een bepaald gevoel, dat ze gaande weg loslaat. “Je moet het proces niet teveel sturen. Je moet het beeld laten zoals het ontstaat, daardoor krijgt het schilderij meer kracht.” Het is niet zozeer het beeld dat wordt geschilderd, maar de gedachtestroom dat het beeld oproept wat belangrijk is. De wereld achter het schilderij is een aanzienlijk deel van het geschilderde beeld. Dat komt ook tot uiting in enkele titels van haar werk, zoals Don’t Look en Tell Me.

_Santiago de Compostela_
Om te komen waar ze nu is, heeft Karin Hoogesteger letterlijk een lange reis moeten afleggen. Na haar jeugd die zich in Twente heeft afgespeeld, krijg zij haar opleiding aan de Hogeschool voor de Kunsten, CHK Constantijn Huijgens in Kampen. In 1997 was ze afgestudeerd als illustratrice en heeft ze vervolgens twee kinderboeken geïllustreerd. Toch voelde ze zich beperkt in haar onderwerpen, haar thema’s, het waren namelijk steeds onderwerpen die zij als opdracht kreeg. Ook de beperktheid in het gebruik van kleuren van het vak van illustrator begon haar naar verloop van tijd tegen te staan. Ze wilde zelf ideeën ontplooien en thema’s bedenken. In 2002 vertrok Karin Hoogesteger te voet op de pelgrimstocht van Noord-Spanje naar Santiago de Compostela. Het eeuwenoude einddoel van de beroemde tocht is de Kathedraal van Sint Jacobus, maar voor Hoogesteger was met name de tocht een doel op zich. Wat wil ze gaan doen en hoe ziet ze haar toekomst. Eenmaal thuisgekomen gaat ze voor zichzelf aan het werk en van haar reis maakt ze een prachtig kunstenaarsboekje waarin ze flarden van persoonlijke belevenissen met schetsen illustreert. Dit is het begin van haar autonome werk.

_Kunstenares_
De pelgrimage gaat in Nederland verder met een kijk naar het verleden. Uiteindelijk bieden jeugdfoto’s de uitkomst van de zoektocht en dat blijkt haar eigen thema te zijn. Ze begint met schilderen en richt zich daarbij volledig op kinderen, uit haar jeugd en uit het heden. De kinderen worden de dragers van het verhaal dat ze wil vertellen, de vragen waar ze mee worstelt. Directe inspiratiebronnen zijn foto’s. Jeugdfoto’s, foto’s van de buurmeisjes en foto’s die ze maakt van kinderen tijdens haar reis naar China. Het schilderij China’s Revenge uit 2006 komt uit deze China-serie. Deze fotografische beelden zijn het uitgangspunt, waarvan achtergronden en soms ook de kleding van de kinderen worden geabstraheerd tot gekleurde vlakken, zoals bij China Roses II uit 2006. Maar de ogen, die kinderogen blijven je aankijken en blijven vragen stellen. Desondanks dwingen de ogen niet en doen de schilderijen rustig aan. Het blijven immers onschuldig en naïeve kinderen.

_Karel Appel_
Deze thematiek is niet nieuw. Karel Appel (Amsterdam, 1921) schilderde in de kantine van het (voormalige) Stadhuis van Amsterdam in 1949 zijn beroemde muurschildering Vragende kinderen. Op een geheel andere wijze dan Hoogesteger schilderde hij zijn kinderen, maar ook zijn kinderen daagden uit om mensen te laten nadenken over zichzelf en de maatschappij. Deze gedachtegang in combinatie met de manier waarop kinderen geschilderd waren, zorgden ervoor dat de ambtenaren geen hap meer door hun keel kregen. Appel’s muurschildering verdween daarop voor een aantal jaren achter het behang. Kinderen als boetedoeners voor de daden van de volwassenen, is dus geen makkelijk uitgangspunt van een kunstwerk en zeker niet als ze zijn geschilderd op een manier waar men nog niet rijp voor is. Dit is niet het geval bij de kinderen van Karin Hoogesteger. Haar kinderen zijn realistisch geschilderd naar foto’s van bekende en anonieme kindjes en naar haar eigen jeugdfoto’s. Doordat de kinderen natuurgetrouw zijn geschilderd (in tegenstelling tot de kinderen van Appel) komt bij Hoogesteger de boodschap nog duidelijker over. Waar ben je als toeschouwer gekomen vanaf je jeugd en hoe zit de (volwassen) maatschappij in mekaar? Dit zijn de vragen die Hoogesteger via haar kinderen aan de mensen stelt.

Solo-expositie Karin Hoogesteger: 3 t/m 18 juni 2006 bij Jaski Art Gallery, Nieuwe Spiegelstraat 29, 1017 DB Amsterdam, Tel. 020-6203939, www.jaski.nl
Voor meer informatie over Karin Hoogesteger: www.karinhoogesteger.nl.

Afbeeldingen bij het artikel:

* Karin Hoogesteger, _China’s Revenge_, 2006, acryl/conté op linnen, 170 x 260 cm tweeluik;
* Karin Hoogesteger, _Tell Me_, 2005, acryl en grafietpotlood op canvas, 150 x 100 cm;
* Karin Hoogesteger, _Don’t Look_, 2005, acryl op linnen, 160 x 110 cm;
* Karin Hoogesteger, _China Roses II_, 2006, gemengde technieken op doek, 80 x 80 cm;
* Karin Hoogesteger, _China Roses IV_, 2006, gemengde technieken op doek, 120 x 100 cm;
* Karel Appel, _Vragende kinderen_, 1949, wandschildering Stadhuis Amsterdam (huidige Hotel The Grand).